Don Quichote breekt zijn lans voor Feed in Tariffs; Spaans voorbeeld voor Nederland?

Met windenergie staat Spanje op plaats drie van de wereldranglijst van geinstalleerd vermogen, na de Verenigde Staten en Duitsland. In Fotovoltaïsche Zonne-energie is dat plaats twee, na Duitsland, en voor Concentrating Solar Power staat Spanje op dezelfde plek, maar dan achter de VS (2008).

Hoe komt dit?

Op 2 december jl. is in Madrid een studie gepresenteerd over de macro-economische impact van duurzaam opgewekte energie in Spanje. Deze studie is in opdracht van de APPA uitgevoerd door Deloitte Spanje. APPA is de Spaanse koepelorganisatie voor duurzame energie, de Engelse versie van deze studie is gemaakt door HOLTROP S.L.P Transaction & Business Law. Uit deze studie blijkt dat Feed in Tariffs (FIT) in Spanje van doorslaggevende betekenis zijn geweest. Spanje heeft FIT niet uitgevonden, maar wel met succes toegepast.

Maar hoe kan een land als Spanje zich FIT permitteren?

Een veel gehoorde kreet bij FIT is: “subsidie, duur voor de maatschappij”, en “wat goed is wordt vanzelf rendabel”. Hoe kan het dan dat Spanje zich zo sterk gericht heeft op renewables? Is dat gefinancieerd met de Spaanse belastingcenten?

Het antwoord is nee. Het FIT wordt in Spanje gefinancieerd door de stroomrekening en niet uit de schatkist betaald. Een percentage van wat de consument betaalt voor zijn energie wordt besteed aan het financiëren van het FIT. Dit FIT is goed gestructureerd, blijkt uit de hiervoor genoemde studie: het FIT levert per saldo meer op dan het kost.

Hoe komt het dat het FIT in Spanje per saldo meer oplevert dan het kost?

 

 

 

Grafiek uit “Estudio del impacto macroeconómico de las energías renovables en España”

De meest eenvoudige en voor de hand liggende uitleg is dat voor niets de zon opgaat: duurzame bronnen kosten meestal niets. Brandstof voor opwekking van energie met niet duurzame bronnen moet daarentegen gekocht worden, evenals de rechten voor de emissies die hierdoor worden veroorzaakt.

Met de voordelen die zijn behaald voor het energiesysteem had het FIT ruim drie keer betaald kunnen worden

Op de energiebalans houden we in Spanje geld over, als het om duurzame energie gaat. Uit de hierboven getoonde grafiek blijkt dat FIT de Spaanse energiebalans in 2008 een surplus van 619 miljoen euro heeft opgeleverd. Als het effect dat het aanbod van duurzame energie op de Spaanse electriciteitsdagmarkt heeft wordt meegerekend, dan levert dit voor 2008 nog eens 4,8 miljard euro op.

Andere opbrengsten

De ondernemingen uit de duurzame energie sector in Spanje betaalden in 2008 gezamenlijk meer dan 324,5 miljoen euro aan vennootschapsbelasting en meer dan 64,4 miljoen aan overige belastingen.

Nationale industrie

Door het succesvolle FIT-beleid is in Spanje een sterke industietak ontstaan. Iberdrola is wereldleider op het het gebied van windenergieproductie. De duurzame energie sector is direct verantwoordelijk voor 4,8 miljard euro van het Spaanse bruto binnenlandse product en indirect voor 2,5 miljard van het BBP. In totaal is dit 0,67% van het BBP. In 2008 waren er in Spanje 75.466 werknemers werkzaam in deze sector in Spanje.

“subsidie, duur voor de maatschappij”, en “wat goed is wordt vanzelf rendabel”?

De eerste vraag is met de in dit artikel geciteerde studie ruimschoots beantwoord. Het FIT is strikt genomen geen subsidie, maar een kostenfactor in een mandje met alle kosten voor de energie die wij in Spanje consumeren. In dat mandje levert dit FIT uiteindelijk een surplus op, hoewel het in eerste instantie wel een geheralloceerde uitgave is. Hiermee kunnen we ook antwoord geven op de tweede vraag uit de titel van dit stuk: “wat goed is wordt vanzelf rendabel”. Het antwoord hierop is dat dit alleen zo is in een perfecte markt, iets wat de energiemarkt niet is. Duurzame energie is kapitaalintensiever dan de meeste traditionele energieproductie, maar heeft veel lagere operationele kosten. Door alle kosten in deze markt juist te alloceren wordt het voor de private investeerder interessant gemaakt risico’s te nemen en te investeren in R&D. Met een goed regelgevingskader wordt wat goed is inderdaad rendabel.

De kansen in Nederland en Spanje

Spanje is goed op weg aan de productiekant, het is nu zaak voor Spanje om aan de bal te blijven. 7,8% van de in 2008 geconsumeerde energie in Spanje is duurzaam. De doelstelling voor 2010 is 12,1%, en 22,7% voor 2020. Er is dus nog veel werk aan de winkel.

Nederland zou een goed voorbeeld kunnen nemen aan Spanje en de duurzame energieproductie met een goed doordacht FIT op een hoger plan brengen. Nederland consumeert momenteel ongeveer 3% van haar energie uit duurzame bronnen. In Nederland is aan de productiekant dus nog erg veel werk aan de winkel

 

Breek de lans voor elkaar in Europa

Als we het niet over de productiekant hebben, maar over de consumtiekant, dan kan Spanje ook een voorbeeld nemen aan Nederland. Over dit onderwerp heeft Ronald Voskens van Eco-creations elders in deze Blog een bijdrage geschreven. De markt voor duurzaamheid in Europa is groot en divers: HOLTROP S.L.P Transaction & Business Law en Eco-creations werken strategisch samen om op deze marktkansen te ontwaren en te ontginnen voor hun klanten.

Als u geïnteresseerd bent in een Engelse versie van de in dit artikel geciteerde studie sturen wij u deze graag toe. Een telefoontje of een emailtje is voldoende.

Mr. Piet Holtrop, Abogado

pietholtrop@holtropslp.com

 

HOLTROP S.L.P Transaction & Business Law

Via Augusta 10, 08006 Barcelona, Spanje